Η Γαλλία χάνει ένα θρησκευτικό κτίριο κάθε δύο εβδομάδες
Εμπρησμός, κατεδάφιση είναι μεταξύ των λόγων για τις χαμένες εκκλησίες
Ένα θρησκευτικό κτίριο εξαφανίζεται στη Γαλλία κάθε δυο εβδομάδες.
Αυτό είναι το συμπέρασμα του Εντουάρ ντε Λαμάζ, προέδρου του Παρατηρητηρίου Θρησκευτικής Κληρονομιάς στο Παρίσι.
Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης για τη σταδιακή εξαφάνιση θρησκευτικών κτηρίων σε μια χώρα γνωστή ως η «μεγαλύτερη κόρη της Εκκλησίας» επειδή ο Φράγκος βασιλιάς Κλόβις Α’ ασπάστηκε τον Καθολικισμό το 496 μ.Χ.
“ΑΥΤΆ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΔΕΕ ΈΧΟΥΝ ΣΥΝΤΗΡΗΘΕΙ ΓΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΌ ΕΝΑΝ ΑΙΏΝΑ… ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΟ ΓΙΑ ΝΑ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΝΑ ΚΛΑΨΕΙΣ” -ΕΝΤΟΥΑΡ ΝΤΕ ΛΑΜΑΖ
Η έκκληση του Λαμάζ για αυξημένη ευαισθητοποίηση πραγματοποιήθηκε μετά από πυρκαγιά που κατέστρεψε την Εκκλησία του Σεν Πιερ του 16ου αιώνα στο Ρομιλύ-λα-Πουτενάιγ της Νορμανδίας, στη βόρεια Γαλλία. Η πυρκαγιά, η οποία άναψε τυχαία, έλαβε χώρα στις 15 Απριλίου, ακριβώς δυο χρόνια μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε τον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων (Nôtre Dame) στο Παρίσι.
Η αξέχαστη εικόνα του φλεγόμενου καθεδρικού ναού, που έκανε τον κύκλο του πλανήτη το 2019, έδειξε ένα βαθύτερο ζήτημα στη γαλλική κοινωνία: σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα διατήρησης των θρησκευτικών μνημείων, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη εχθρότητα προς τη θρησκεία.
Ο Λαμάζ δήλωσε στο Καθολικό Πρακτορείο Ειδήσεων σε συνέντευξή του ότι εκτός από ένα θρησκευτικόκτίριο που εξαφανίζεται κάθε δυο εβδομάδες, από κατεδάφιση, μεταμόρφωση, καταστροφή από πυρκαγιά κατάρρευση, τα 2/3 των πυρκαγιών σε θρησκευτικά κτίρια οφείλονται σε εμπρησμό.
Ενώ αυτά τα στατιστικά στοιχεία περιλαμβάνουν κτίρια που ανήκουν σε όλες τις θρησκευτικές ομάδες, τα περισσότερα από αυτά αφορούν καθολικά μνημεία, τα οποία εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν τη μεγάλη πλειοψηφία στη Γαλλία, όπου υπάρχουν περίπου 45.000 καθολικοί χώροι λατρείας.
“Αν και τα Καθολικά μνημεία εξακολουθούν να βρίσκονται μπροστά, ένα τζαμί ανεγείρεται κάθε 15 ημέρες στη Γαλλία, ενώ ένα Χριστιανικό κτίριο καταστρέφεται με τον ίδιο ρυθμό”, δήλωσε ο Λαμάζ. “Δημιουργεί ένα σημείο ανατροπής στην περιοχή το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη”.
Ο Λαμάζ πιστεύει ότι κατά μέσο όρο περισσότερα από δυο χριστιανικά μνημεία στοχοποιούνται καθημερινά. Τα 2/3 αυτών των περιστατικών αφορούν κλοπή, ενώ το υπόλοιπο 1/3 αφορά βεβήλωση. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της κεντρικής μονάδας εγκληματολογικών πληροφοριών της Γαλλίας, μόνο το 2018 καταγράφηκαν 877 επιθέσεις σε καθολικούς χώρους λατρείας σε ολόκληρη τη χώρα.
“Οι αριθμοί αυτοί έχουν πενταπλασιαστεί σε μόλις 10 χρόνια”, δήλωσε ο Λαμάζ, σημειώνοντας ότι 129 εκκλησίες υπέστησαν βανδαλισμούς το 2008.
Χιλιάδες ακόμα ιστορικά καθολικά κτίρια σε κίνδυνο
Στις αρχές της δεκαετία του 1970, ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Μισέλ ντε Σεν Πιερ δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο «Εκκλησίες σε ερείπια, Εκκλησία σε κίνδυνο», στο οποίο ήδη έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου. Αλλά η κατάσταση έχει δεκαπλασιαστεί, ή ακόμα και εκατονταπλασιαστεί από τότε.
Επί του παρόντος, 5.000 καθολικά κτίρια κινδυνεύουν ενδεχομένως να εξαφανιστούν. Εκτός από την αυξανόμενη εχθρότητα στην οποία υπόκεινται, αυτοί οι θρησκευτικοί χώροι υποφέρουν επίσης από βαθιά αμέλεια εκ μέρους των δημόσιων αρχών.
Αυτή η κατάσταση εξηγείται εν μέρει από το γεγονός ότι, δυνάμει του νόμου του 1905 για το διαχωρισμό της Εκκλησίας και του Κράτους, οι δήμοι έγιναν ιδιοκτήτες των θρησκευτικών κτιρίων της Γαλλίας. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν ήταν σε θέση να καλύψουν το κόστος συντήρησης των χώρων.
“Τα κτίρια αυτά δεν έχουν συντηρηθεί για πάνω από έναν αιώνα, και δεν έχουν υποβληθεί ποτέ σε εργασίες αποκατάστασης ή μέτρα προστασίας από κλοπές ή πυρκαγιές”, δήλωσε ο Λαμάζ.
Εξήγησε ότι μόνο 15.000 καθολικοί χώροι προστατεύονται επίσημα ως ιστορικά μνημεία, ενώ τα άλλα 30.000 κτίρια έχουν πρακτικά αφεθεί να αποσυντεθούν. Ο Λαμάζ υποστηρίζει ότι ένα άλλο σημαντικό και εμβληματικό παράδειγμα κακοδιαχείρισης αυτής της κληρονομιάς είναι το Αβαείο Σεν-Κεν, ένα κόσμημα γοτθικής αρχιτεκτονικής που ανήκει στην πόλη Ρουέν (Rouen) της Νορμανδίας.
«Αυτή η εκκλησία αβαείου είναι προικισμένη με ένα ‘forêt’ (το χαρακτηριστικό στυλ στέγης της εκκλησίας) που είναι ακόμη μεγαλύτερο από αυτό της Παναγίας των Παρισίων. Είναι ένα καθαρό θαύμα και όμως δεν υπάρχει κανενός είδους σύστημα συναγερμού».
“Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΊΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΆ ΣΟΒΑΡΗ ΚΑΙ, ΔΥΣΤΥΧΩΣ, ΔΕΝ ΒΛΕΠΩ ΚΑΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΝΑ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ”
“Είναι άλλος ένας υποψήφιος για καταστροφή. Είναι αρκετό για να σε κάνει να κλάψεις!” Και συνέχισε: «Οι πυρκαγιές αυξάνονται επίσης απότομα επειδή τα κτίρια είναι όλο και πιο ερειπωμένα και αυτή η αμέλεια προσελκύει επίσης πολλές κλοπές έργων ζωγραφικής, αγαλμάτων ή χρυσών δισκοπότηρων…»
Αν και οι γαλλικοί καθεδρικοί ναοί επωφελούνται από ένα ειδικό καθεστώς και ανήκουν στο κράτος, δεν έχουν γλιτώσει από το κύμα πυρκαγιών που έχουν πλήξει καθολικούς χώρους τα τελευταία χρόνια. Η πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων το 2019 είχε προηγηθεί πυρκαγιά στον καθεδρικό ναό Σεν-Αλέν του Λαβόρ στο Ταρν, στη νότια Γαλλία, και ακολούθησαν πυρκαγιές στους καθεδρικούς ναούς της Ρεν (Rennes) και της Νάντης(Nantes) το 2020.
«Ο νυν Υπουργός Πολιτισμού επιδιώκει να δημιουργήσει χάρτη προστασίας, ωστόσο η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή και, δυστυχώς, δεν βλέπω καμία πραγματική συνειδητοποίηση της κατάστασης να αυξάνεται, ούτε αίσθημα ευθύνης εν όψει αυτής της κρίσιμης πρόκλησης για την εθνική κληρονομιά μας», δήλωσε ο Λαμάζ.
